Impregnacja tkanin – na czym polega?
Obecnie impregnacja tkanin w przemyśle tekstylnym jest bardzo popularna. I nie ma w tym nic zaskakującego, ponieważ ten prosty proces, pozwala ochronić naszą garderobę przed zamoczeniem lub ogniem, a ulubiony obrus przed uciążliwymi plamami.
Na czym polega impregnacja tkanin?
Impregnacja pomaga tkaninom uzyskać parametry, które udoskonalają ich właściwości eksploatacyjne. Proces ten ma za zadanie wzmocnienie i zabezpieczenie materiałów przed szkodliwym działaniem miedzy innymi: wilgoci, pleśni, ognia. W wyniku impregnacji tworzy się powłoka zewnętrzna, która jest mocna, solidna, dzięki czemu wytrzymuje długotrwałe użytkowanie. Największą popularnością cieszą się impregnaty ogniotrwałe i hydrofobowe, które mogą być stosowane nie tylko w przemyśle, lecz również w domu.
Rodzaje impregnatów
Istnieje kilka rodzajów impregnatów hydrofobowych, które różnią się sposobem użycia. Niektóre impregnaty do tkanin można łączyć z proszkiem podczas prania. Po praniu zaleca się wyprasowanie tkaniny z użyciem funkcji pary, dzięki czemu produkt utrwala się na poziomie włókien. Zazwyczaj ta metoda wykorzystywana jest do materiałów membranowych. Istnieją także produkty, które nie wymagają dodatkowego utrwalenia w postaci prania i prasowania, stosowane są na ogół do tkanin wyrobów sportowych i odzieży roboczej. Bardzo prostą metodą jest impregnacja sprayem lub atomizerem. Sposób ten nie wymaga specjalnych przygotowań, a gwarantuje szybki i równomierny efekt. Należy jedynie rozłożyć produkt na płaskiej powierzchni i dozować impregnat na suchą tkaninę do momentu, aż pokryjemy środkiem cały materiał.
Impregnaty ogniotrwałe są powszechnie stosowane do impregnacji odzieży górników, strażaków i osób pracujących w fabrykach, w których używane są materiały łatwopalne. Trzeba jednak podkreślić, że ten rodzaj obróbki nie gwarantuje pełnej ochrony przed ogniem, ponieważ stopień zabezpieczenia zależy jeszcze od innych czynników. Ważną rolę odgrywa w tym przypadku sam skład tkaniny. I tak dla przykładu plandeka, która została zaimpregnowana środkami ognioodpornymi i wodoodpornymi, nie będzie się palić. Jeśli jednak wykorzystamy inną tkaninę poddaną impregnacji (np. bawełnę lub dzianinę) to materiał prędzej czy później stanie się palny. Po prostu skład chemiczny tkaniny nie wytrzyma bardzo wysokich temperatur.
Ochrona przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi i nie tylko…
Impregnacja tkanin wynika z zabiegu, który obejmuje pokrycie materiału dodatkowym zabezpieczeniem. Wśród głównych typów nowoczesnej impregnacji tkanin wyróżniamy powlekanie PU, czyli impregnację poliuretanem, impregnację poliuretanem i silikonem oraz najbardziej powszechną impregnację hydrofobową. Efekt hydrofobowy, oznaczający zdolność do odpychania cząsteczek wody, pozwala uniknąć przesiąknięcia danej powierzchni wodą. Im wyższa hydrofobowość materiału, tym mniejsza szansa na zamoczenie. Oprócz ochrony przed wilgocią i działaniem wody zabezpiecza także przed przywieraniem zanieczyszczeń. Dzięki temu, że brud nie wchłania się we włókna tkaniny, plamy można łatwo usunąć.
Wykorzystanie impregnacji hydrofobowej
Hydrofobowy materiał tekstylny najczęściej używa się do produkcji:
- namiotów
- markiz
- odzieży ochronnej
- pasów bezpieczeństwa
- odzieży przeciwdeszczowej
- obrusów
- torb oraz plecaków
- tkanin wykorzystywanych do produkcji zimowej odzieży wierzchniej
Impregnacja tkanin – rodzaje impregnacji wodoodpornej
Środki do przetwarzania tkanin o właściwościach hydrofobowych są podzielone na kilka grup, z których każda ma swój własny zakres zastosowania. Istnieją następujące typy:
- Środek do impregnacji hydrofobowej DWR (Durable Water Repellent) nakładany jest na wierzchnią warstwę materiału. Cienka warstwa wytrzymałego polimeru znacznie zwiększa stopień ochrony przed przesiąkaniem. Podczas deszczu krople nie wnikają do środka i nie są wchłaniane przez strukturę, lecz toczą się po powierzchni.
- Impregnacja PU oznacza, że na wewnętrzną powierzchnię nakładane są produkty na bazie poliuretanu. Substancja nie pozwala na przedostanie się wilgoci do środka, choć zewnętrzna strona tkaniny ulega zamoczeniu. Im grubsza warstwa poliuretanu, tym wyższa wodoodporność materiału.
- Impregnacja oparta o środki na bazie teflonu typu hydrofobowego używana jest do wyrobów, takich jak: namioty, meble, parasole, obrusy czy odzież wierzchnia. Teflon wykorzystywany już na etapie produkcji tkanin, przy prawidłowym stosowaniu zachowuje swoje właściwości przez bardzo długi czas i nie wymaga dodatkowej obróbki.
- Impregnacja PD, zazwyczaj stosowana z innymi środkami (np. na bazie silikonu lub srebra), polega na nałożeniu impregnatu od wewnątrz materiału. Po jej zastosowaniu tkanina staje się bardziej odporna na uszkodzenia mechaniczne.
Jak długo impregnacja utrzymuje się na tkaninie?
Trwałość warstwy hydrofobowej zależy bezpośrednio od stopnia wykorzystania wyrobu. Opady, wilgoć, kurz, brud, promienie UV, tarcie czy pranie prowadzą do stopniowego usuwania warstwy ochronnej. Na szczęście przywrócenie jej jest dość proste. Pierwszym sposobem jest obróbka cieplna, która polega na prasowaniu wypranego materiału przez wilgotną szmatkę (pod warunkiem, że tkaninę można prasować). Pod wpływem temperatury warstwa hydrofobowa staje się bardziej elastyczna i równomiernie rozprowadza się po materiale, pokrywając niezabezpieczone miejsca. Działanie to jest skuteczne jedynie we wczesnym etapie zniszczenia, gdy zużycie materiału jest niewielkie. Drugim sposobem jest zastosowanie (zgodnie z instrukcją!) specjalnych produktów do impregnacji.