Dzianina bawełniana – czym się różni od tkaniny bawełnianej?
Tkanina i dzianina bawełniana to najczęściej wykorzystywane wyroby włókiennicze. Powszechnie obydwa te określenia funkcjonują zamiennie, chociaż ich właściwości są różne. Dlatego stojąc przed wyborem materiału, warto poznać różnice pomiędzy nimi, aby móc dobrać właściwy produkt do swojego nowego projektu.
Materiały bawełniane – tkanina i dzianina bawełniana
Zarówno tkaniny, jak i dzianiny bawełniane powstają z tego samego rodzaju włókien, czyli przędzy bawełnianej. Co więc odróżnia dzianinę bawełnianą od tkaniny bawełnianej. Przede wszystkim sposób produkcji, który przekłada się na odmienne właściwości tych materiałów. Parametry tkaniny i dzianiny można określić dzięki odpowiednim wskaźnikom. Przede wszystkim bierze się pod uwagę długość nitki, z której powstaje jedno oczko, ścisłość kolumienkową określającą ilość kolumn występujących na określonej długości oraz ścisłość rządkową, wskazującą na ilość rządków na badanej długości. Do ustalenia wskaźników związanych ze ścisłością produktu wybiera się na ogół fragment o długości 10 cm x 5 cm.
Kluczowym parametrem jest wielkość oczek. Różnice we wskazaniach wyznaczają odrębne właściwości materiałów bawełnianych, a sposób wytwarzania nadaje im ostateczne cechy takie jak: gęstość, grubość, ciężar, fakturę, kolor, wzór, elastyczność, przewiewność. W ogólnym ujęciu możemy przyjąć, że tkaniny są delikatne i nierozciągliwe, a dzianiny miękkie i elastyczne. W konsekwencji oba produkty zachowują się zupełnie inaczej podczas wykrawania, szycia, użytkowania oraz pielęgnacji .
Dzianina bawełniana – czym się różni od tkaniny bawełnianej?
Dzianinę wytwarza się z jednej osnowy, przy użyciu szydełkarki lub z wielu nitek z wykorzystaniem osnowarki (maszyny dziewiarskiej). Wyróżnia się dwa rodzaje maszyn dziewiarskich: okrągłe, na których proces produkcji dzianiny przebiega bezpośrednio z nawojów założonych na ramę oraz płaskie (osnowowe), które wymagają przygotowania osnowy. Dzianina bawełniana powstaje z połączenia ze sobą oczek poprzez dzianie przędzy bawełnianej.
Oczka dzianiny tworzą :
- rządek, gdy są połączone w poziomie
- kolumienkę, jeśli łączą są w pionie.
Dzianina rządkowa powstaje z jednej nitki, natomiast kolumienkowa z kilku nitek. Powstały w ten sposób materiał charakteryzuje się przede wszystkim dużą elastycznością oraz miękkością. Kształtowanie przędzy w formę oczek sprawia, że nić jest mocno pofałdowana, nie jest ściśnięta i naprężona. Na wskutek tego może się rozciągać zarówno wzdłuż, jak i w poprzek materiału. I chociaż skutkuje to niską stabilnością wymiarów, to wyrób staje się niezwykle przewiewny. W obrębie dzianiny o splocie rządkowym wyróżnia się między innymi dżersej oraz dzianinę ściągaczową. Natomiast spośród dzianiny o splocie kolumienkowym możemy wyodrębnić: trykot i tiul.
Co szyje się z dzianiny bawełnianej?
Z dzianiny bawełnianej powstają przede wszystkim dresy, skarpetki, rękawiczki, czapki, tuniki, leginsy, bielizna, szlafroki, golfy, T-shirty. Wraz z elastanem tworzą parę, która znajduje zastosowanie w produkcji sukienek, spódnic, bluzek. Znajduje więc zastosowanie w tych produktach, które w założeniu mają być wygodne i ulegać rozciąganiu. Właśnie ta elastyczność dzianin z jednej strony jest ogromną zaletą, z drugiej stawia przed wykonawcą wyzwania. Ogólnie rzecz ujmując dzianinowe
materiały wymagają większej wprawy w szyciu, zastosowania właściwej igły, odpowiednio dobranych ściegów oraz nici. Przystępując do szycia musimy pamiętać, że dzianiny bawełniane są elastyczne i łatwo się odkształcają.
Tkanina bawełniana – czym różni się od dzianiny bawełnianej?
Produkcja tkanin bawełnianych odbywa się na krosnach. Dla uzyskania oczekiwanego efektu, przeplata się dwa układy nitek : bawełnianą przędzę osnowową oraz wątkową (inaczej osnowę i wątek). Mocno naprężone nitki osnowy biegną wzdłuż długości tkaniny, następnie poprzecznie przeplatane są cieńsze i delikatniejsze nici wątku. Odrębny sposób zaplatania nici sprawia, że tkaniny są z na ogół lekko sztywne i nierozciągliwe, czyli stabilne. Dzięki tym właściwościom są znacznie łatwiejsze w obróbce niż dzianiny. Brzegi tkaniny ( krajka)zazwyczaj utkane są trochę gęściej aby, utrzymać właściwe naprężenie całej powierzchni materiału, podczas procesu produkcji. Oferowane na rynku bawełniane tkaniny różnią się grubością przędzy, gęstością osnowy i wątku, oraz rodzajem splotów. Czynniki te nadają tkaninom określone cechy termiczne, elastyczne, decydują o przewiewności lub fakturze.
W tkaninach bawełnianych najczęściej stosowane są sploty:
- płócienny – oznacza prosty układ w tzw. kratkę. Wykorzystywany jest do produkcji przewiewnych, trwałych w użytkowaniu tkanin bawełnianych, m.in.: batystu, kory, popeliny.
- skośny- występujący w odmianach: skośny wzmocniony, wielorządkowy oraz skośny łamany (czyli tzw. jodełka). Wykorzystywany jest do wytwarzania zarówno miękkich , delikatnych tkanin, jak i grubych oraz wytrzymałych, m.in.:. drelichu, dżinsu, flaneli.
- atłasowy – zdecydowanie mniej zwarty od poprzedników. Wykorzystuje się go do produkcji gładkich, połyskujących tkanin gładkich, m.in.. atłas, satyna.
Podsumowanie – czym się różni dzianina bawełniana od tkaniny bawełnianej?
Zasadnicza różnica wynika ze sposobu produkcji. W uproszczeniu – dzianina jest dziana, a tkanina jest tkana. Proces oparty na różnych metodach splatania nitek przekłada się na odmienne właściwości materiałów. Dzianina bawełniana jest przede wszystkim rozciągliwa i przewiewna, tkanina bawełniana miękka, wytrzymała oraz stabilna.